วิธีตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก และอุปกรณ์ใน Cleanroom

ในห้อง Cleanroom นอกจากมีงานด้านวิศวกรรม ซึ่งเป็นโครงสร้างถาวรขนาดใหญ่แล้ว ยังมีส่วนควบที่เรียกว่า สิ่งอำนวยความความสะดวก หรือ อุปกรณ์ในห้องคลีนรูม ซึ่งบางส่วนใช้เพื่อควบคุมความสะอาด ในขณะที่อีกหลายชิ้นใช้อำนวยความสะดวกให้ผู้ปฏิบัติงาน และเพื่อให้ตรงตามมาตรฐาน NEBB อุปกรณ์เหล่านี้ จำเป็นต้องได้รับการ”ทดสอบ”และ “ตรวจสอบ” ด้วยเช่นกัน
 

การตรวจสอบสิ่งอำนวยความสะดวก และอุปกรณ์ภายใน Cleanroom มีความสำคัญมาก วัตถุประสงค์เพื่อให้ห้องปฏิบัติการมีประสิทธิภาพสูงสุด ตรงตาม คลีนรูม คลาส ไม่สร้างปัญหา มลภาวะ ฝุ่น หรือ สิ่งสกปรกเจือปนให้เกิดตามมา 
 

โดยวิธีตรวจสอบอุปกรณ์ภายใน Cleanroom ต้องแยกออกจากโครงสร้างทางวิศวกรรม เพราะจัดเป็นการตรวจสอบเฉพาะจุด

สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom มีอะไรบ้าง

สิ่งอำนวยความสะดวกใน Cleanroom มีมากมายครอบจักรวาล ขึ้นอยู่กับธุรกิจ อุตสาหกรรม และประเภทของการใช้งาน ไล่ตั้งแต่วัตถุที่มีขนาดเล็ก ของใช้ส่วนตัว ถุงมือ, หน้ากาก, ชุด PPE, แว่นตา, พรมดักฝุ่น, ลำโพงกระจายเสียง, พัดลม FFU, โคมไฟ, ไฟฉายส่องสว่าง, โต๊ะทำงาน, เก้าอี้, ตู้เก็บของ, ฝักบัวอาบน้ำ, ห้องอาบน้ำ จนถึงเครื่องจักรขนาดใหญ่ HEPA Filter, ULPA Filter, HEPA Box, Air Shower, Clean Booth, Pass Box - กล่องส่งของ แม้กระทั่งลิฟต์ขนส่ง
 

ย้อนทบทวนกันสักนิด Cleanroom ต้องใช้การทดสอบ เพื่อควบคุมประสิทธิภาพ อันนี้ เขียนให้คุณอ่านเป็นประจำอยู่แล้ว แต่ในคอนเทนต์นี้ จะเล่าในส่วนของวิธีตรวจสอบ แยกให้ออก คำไทย แต่ความหมายไม่เหมือนกัน 

โดยเครื่องจักรขนาดใหญ่ รวมถึงกลุ่ม HEPA Filter, ULPA Filter, แผ่นกรองอากาศ หรือ อุปกรณ์ที่มีความเกี่ยวข้องกับลม การไหลเวียนอากาศ และแรงดัน อันนี้มีมีวิธีทดสอบอุปกรณ์ Cleanroom ที่ชัดเจนอยู่แล้ว ยึดตามมตรฐานของ NEBB เป็นหัวใจสำคัญ เรียกว่า “Primary Tests - การทดสอบเบื้องต้น”
 

หากเป็นอุปกรณ์อำนวยความสะดวกใน Cleanroom ที่มีขนาดเล็กถึงกลาง ไม่เกี่ยวข้องกับปัจจัยด้านลม อนุภาคฝุ่น และความสะอาดโดยตรง (อย่างที่กล่าวไปก่อนหน้านี้) อันนี้ ต้องแยกการทดสอบออกเป็นอีกประเภท โดยอาจ (จะ) เป็นลักษณะ “Secondary Tests - การทดสอบเพิ่มเติม” ขึ้นอยู่กับความต้องการของลูกค้า

วิธีตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom

อย่างที่ทราบกันดีว่า การทดสอบ Cleanroom เป็นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ มีขั้นตอนชัดเจน เคร่งครัด เข้มงวด และต้องตรงตามแบบแผนมาตรฐานของ NEBB ทีมงานทุกคนต้องผ่านการอบรมและทดสอบอยู่เป็นประจำ อันนี้เป็นมาตรฐาน Routine ที่ทุกคนในอุตสาหกรรมด เราเข้าใจตรงกัน !
 

นอกเหนือจากการทดสอบ ก็ยังมี “วิธีตรวจสอบ” สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom ซึ่งเป็นขั้นตอนเบื้องต้น กระบวนการแรกสุดที่ทำได้ง่าย เป็นเทคนิคการดูแบบคร่าว ๆ ไม่ได้ลงลึกในรายละเอียด เน้นประเมินจากสิ่งที่เห็นด้วยสายตา - คอมมอนด์ เซนส์ Common Sence -  พูดง่าย ๆ เป็นวิธีการสังเกตที่กว้างสุด (หยาบ) ดูได้ ประเมินได้ แต่วัดผลไม่ได้ อันนี้ไม่ได้มโน และงดดราม่า ! 

สำหรับวิธีตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Clenaroom มี 3 ระดับ เริ่มตั้งแต่เบื้องต้นไปจนถึงขั้นตอนการทดสอบด้วยเครื่องมือ (เรียงจากน้อยไปมาก)

1. ตรวจสอบสภาพภายนอก

การตรวจสอบสภาพภายนอก ส่วนใหญ่ใช้วิธี ดู - จับ - สัมผัส - ลูบ - คลำ สรุปคำจำกัด ความให้เข้าใจง่าย ก็คือ การสำรวจ นั่นเอง

โดยทำการประเมินด้วยสายตาเป็นหลัก นับเป็นขั้นตอนเบื้องต้นที่ง่าย ทำได้ทันที เน้นตรวจสอบสภาพ ตำหนิ จุดชำรุด รอยเชื่อมต่อ จุดตัดบนอุปกรณ์ ความเก่าใหม่ เสียงจากการใช้งาน “ตาต้องดู หูต้องฟัง”  
 

2. ตรวจสอบการทำงาน

ขั้นต่อมาของ วิธีตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom คือ เช็กการทำงานของอุปกรณ์ต่าง ๆ สามารถใช้งานได้ปกติหรือไม่ ? มีอาการชำรุด, เสียงดัง แรงสั่นสะเทือนระหว่างทำงานเปล่า ? ประสิทธิภาพตรงตามต้องการมากขนาดไหน ?

โดยตรวจสอบการทำงานในภาพรวม ทดลองใช้งานเครื่องจักรและอุปกรณ์ในสภาพแวดล้อมจริง สำหรับในขั้นตอนนี้ ยังไม่ต้องใช้เครื่องมือทดสอบ
 

3. ตรวจสอบด้วยเครื่องมือ

ในขั้นสุดท้าย ตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom ด้วยการใช้เครื่องมือและทีมงานเฉพาะทาง เช่น วัดค่าฝุ่น ด้วยเครื่อง Particle Counter, วัดความเร็วลมจากเครื่อง Direct Reading Hood, ทดสอบอัตราการไหลเวียนอากาศของ HVAC หรือ HEPA Filter ด้วย Airflow Parallelism, ตรวจวัดแสงสว่างของโคมไฟ Light Meter

สามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม เรื่องวิธีตรวจสอบห้องคลีนรูม >>> คลิกเพื่ออ่าน : วิธีทดสอบ Cleanroom ตรวจสอบจุดไหน ทำอย่างไร <<<

ทั้งหมดนี้ เป็นวิธีการตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom ย้ำอีกที ! เป็นวิธีการเบื้องต้น เน้นเรื่องการสังเกตเฉพาะภายนอกเท่านั้น ไม่ใช่การทดสอบ ซึ่งการทำ Cleanroom Testing ต้องดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญที่ผ่านการรับรองจาก NEBB เท่านั้น

สรุปให้อ่านง่าย

วิธีตรวจสอบ สิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์ Cleanroom เป็นวิธีการดูที่กว้างมาก เน้นสังเกต ตาดู หูฟัง จึงไม่ใช่การทดสอบเชิงลึก อย่าสับสน ไม่เข้าใจผิด เพราะอย่างหลังต้องดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญ มีเครื่องมือ และผ่านการรับรองจาก NEBB เท่านั้น วิธีตรวจสอบหลัก ๆ มี 3 ขั้นตอน ตรวจสอบสภาพภายนอก ตรวจสอบการทำงาน และตรวจสอบด้วยเครื่องมือ ช่วยให้คุณได้รับข้อมูลพื้นฐานเบื้องต้นเกี่ยวกับอุปกรณ์